کتابخانه‌های ملی منابعی شگفت‌انگیز، دارایی‌های اجتماعی و گنجینه‌های ارزشمند دانش هستند. اما چه چیزی باعث شگفتی آنها می‌شود؟ استاندارد جدید ایزو با ترکیبی از شاخص‌های عملکرد و روش‌های خاص ارزیابی اثر به حل این موضوع کمک می‌کند.

کتابخانه ملی می‌تواند به شکل یک سالن یا بشقاب‌پرنده باشد، اما جدا از شکل ظاهری، اسناد کل تاریخ یک کشور را در خود جای می‌دهد. این کتابخانه‌ها در بر دارنده آثار نادر، ارزشمند و دارای اهمیت فرهنگی و به عبارت دیگر، سرمایه‌ای گرانبها برای هر کشور هستند. برخی از این کتابخانه‌های ملی قرن‌ها قدمت دارند و به عنوان یک جاذبه گردشگری مهم به شمار می‌آیند، اما هدف همه آن‌ها ارائه خدمات باکیفیت است.

استاندارد ISO 21248: 2019 (اطلاعات و مستندسازی - ارزیابی کیفیت کتابخانه‌های ملی)، ۳۴ شاخص عملکردی برای ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه ملی فراهم می‌کند. این استاندارد می‌کوشد تا کل مجموعه وظایف کتابخانه‌ ملی ، از مجموعه ملی و کتابشناسی ملی گرفته تا رویدادهای فرهنگی و خدمات آموزشی را پوشش دهد.

به علاوه، این استاندارد روش‌های ارزیابی اثر و نفوذ کتابخانه‌های ملی را شناسایی و توصیف می‌کند. کتابخانه‌های ملی برای تاثیرگذاری بر بازدیدکنندگان شیوه‌های متفاوتی با کتابخانه عمومی یا دانشگاهی دارند؛ تاثیر آن‌ها فراتر از سایر نهادها یا عامه مردم است.

 این استاندارد مهم‌ترین گروه‌های کاربری همچون پژوهشگران، اساتید و دانشجویان، کتابخانه‌ها، ناشران و نهادهای دولتی را شناسایی می‌کند. برای ارزیابی اثر کتابخانه برای این گروه‌ها و سایر کاربران، پرسشنامه‌های ویژه‌ای ارائه شده است.

دکتر رزویتا پال، رهبر گروه کارشناسان ایزو که این استاندارد را تدوین کرده‌اند، اظهار داشت: " کتابخانه‌های ملی نقش مهمی در ارائه و تضمین دسترسی دائم به دانش و فرهنگ گذشته و حال ایفا می‌کنند و خدمات و تکالیف ویژه‌ای در مقایسه با کتابخانه‌ها دیگر دارند. استاندارد ISO 21248 به آن‌ها کمک می‌کند تا خدمات عمومی خود را بهبود و ارتقاء دهند. "

استاندارد ISO 21248: 2019 در کمیته فنی ISO/TC46 ( اطلاعات و اسناد)، کمیته فرعی SC8 (کیفیت - آمار و ارزیابی عملکرد)،تدوین شده‌است که دبیرخانه آن بر عهده جمهوری کره (KATS) است .

ترجمه: آزاده علائی طالقانی- روابط عمومی و ارتباطات بین الملل

منبع : اخبار سایت ایزو – April 2019